Old Signs Porcelain enamel advertising signs
nederlands
english

Een interview met het regionale streekblad was erg leuk om te doen. De reacties waren zeer positief.


Regionaal

De passie van... Henk van Embden

door René Lamers

Zoetermeer - "Kijk, dit bord. Ik had eerst ook een bord van Beveroil, uit de jaren dertig, maar daar stond alleen tekst op. Maar híer staat ook een vrouw op, met een kapje op en van die rode lippen..róód". Bij Henk van Embden is het woord ‘email’ nog niet onlosmakelijk verbonden aan elektronische post, maar aan die nostalgische reclameborden van sigaren, drank en cacao. De ambtenaar van het ministerie van onderwijs spaart ze sinds acht jaar.


Henk van Embden tussen zijn collectie emaillen borden.
"De eerste woorden van mijn zoon waren: ‘pas op..borden..papa’".
(foto Gert van Leeuwen)
"Ik ben aangestoken door een collega", luidt de verklaring van Van Embden voor zijn passie. "Die collega liet een boek zien van emaillen borden. Alsof de bliksem insloeg. Diezelfde dag ben ik nog rond gaan rijden. En waar ik bordjes zag hangen, belde ik aan".
Het begon met een paar kleine bordjes; die waarschuwen voor brand, aangeven waar het toilet is, of beloven welk geluk dít theemerk in het gezin brengt. Het werd een bezetenheid. "Ik ben er twintig uur per week mee bezig. Dan sta ik in het weekend om drie uur op en ga ik naar België, naar brocante-markten. Het is leuk om met een zaklampje - het is dan nog donker - op zo’n markt te staan. En dan kom je een bord tegen dat je wil hebben. Vraagt-ie er vierhonderd voor, maar ik bied veertig gulden. Het handelen hoort erbij. Dat is het leuke".
Van Embden heeft er nu zo’n honderd. Dat is ‘onderhandelingswaar’ voor de mooie borden. "Ik streef ernaar om er per jaar één à twee borden bij te hebben, die tot de ‘A-selectie’ behoren".
De A-selectie zijn de borden die binnenhangen. Een prachtig bord van Oorlam: een mengeling aan kleuren, de fles van het merk en een VOC-schip op de achtergrond. Of ééntje van het merk Caballero, waarop een mooie dame in het zwart op vuurrode kleuren afgebeeld staat. Dat zijn meteen de voornaamste ingrediënten van een ‘topper’: rood, vrouw, gaaf, reliëf, uniek.
"De borden die hier hangen, komen er alleen als we ze allebei mooi vinden", knikt Van Embden richting zijn vrouw aan de eettafel. "In het begin vond ik het maar niks, maar nu vind ik het ook wel leuk", zegt zij.
Het is niet zo dat het gezin Van Embden ‘gebukt’ gaat onder deze emaillen passie, maar het laat z’n sporen wel na. "De eerste woorden van mijn zoon waren: ‘pas op..borden..papa’. Omdat hij er voorzichtig mee om moest gaan".
De rest van de familie leert er mee om te gaan. "In het begin was het: ‘daar heb je ‘m weer, met die oude rotdingen’. Maar iedereen die op vakantie gaat, noteert nu wel waar ze borden gezien hebben en geeft dat aan me door".
Wie het glunderend gezicht van Henk van Embden ziet, wanneer hij als een kind zo gelukkig over zijn verzameling vertelt, begrijpt niet waarom niet iedereen gepassioneerd is van de borden.

Kunst

Het is een kunst op zich. Jacob Jansma, Frans Mettes, Eppo Doeve en Jacques Jongerd zijn de ‘fijnschilders’ in deze discipline; het kaliber Ruysdael, Rembrandt en Van Gogh. Jansma heeft zich onsterfelijk gemaakt met de ontwerpen voor het sigarenmerk Willem II, Mettens tekende het mannetje van Zap (’zuiver alcoholvrij product’) en Marten Toonder droeg bij aan het commerciële succes van Louter Kabouter.
Het is een vrij eenzame passie. Waar de buurthuizen volgeboekt zijn door postzegel- en muntverzamelaars, kent de emaillen-bordenverzamelaar geen bond, club of vereniging. "Er zijn niet zoveel verzamelaars", zegt Van Embden, terwijl hij behoedzaam enkele borden op hun plaats zet. "Ik ga dit weekeinde naar Utrecht, naar de Veemarkthallen. Dan weet ik dat er nóg drie, vier mensen zijn. En als er dan maar zes borden op zo’n markt zijn, zit je er met z’n allen op te azen. Het is niet anders dan bij postzegelverzamelaars. Maar die moeten eerst een verzamelalbum tevoorschijn pakken; als je bij mij in huis komt, is het meteen ‘tsjakkáá!".

Henk van Embden is bereikbaar via het contactformulier .